Travma ve Stres ile İlişkili Bozukluklar
Travma kişinin ruhsal ve bedensel bütünlüğüne tehdit oluşturan benliğin kaldırabileceğinin çok ötesinde bir uyaranla karşılaşması durumudur. Kişi sadece kendisinin maruziyeti ile değil yakınlarının uğradığı bir travmatik yaşantı sonrasında veya travmatik bir olaya tanık olduğunda da travmatize olabilir. Ağır travmatik olaylar arasında doğal afetler, trafik ve uçak kazaları, işkence görmek, tecavvüze uğramak, fiziksel şiddete maruz kalmak, rehin alınmak, savaşlar sayılabilir.
Bir bireyin travmatik bir olay sonrasında ruhsal olarak nasıl etkileneceği travmatik olayın şiddeti ile ilişkili olduğu kadar olayın beklenmedik bir zamanda gerçekleşmesi, olaya hazırlıksız yakalanmak, karşı koyamamak, insan eli ile yapılmış olması, kişinin o zamana kadarki ruhsal durumu ve kalıtımsal yapısına da bağlı olarak da değişebilir.. Travmatik olayın akut ve kronik etkileri olabilir.
Akut stres bozukluğu: Travmatik bir yaşantıdan sonra akut dönemde gelişen geçici bir bozukluktur. Belirtile olaydan hemen sonra başlar ve genellikle saatler veya günler içinde düzelir.
Travma sonrası stres bozukluğu: travmatik olay sonrasında belirtiler gecikmiş ve uzamış olarak ortaya çıkar. TSSB her yaşta gelişebilir ancak en sık genç erişkinlerde görülür. Kadınlar, çocuklar ve yaşlılar TSSB açısından daha riskli gruplardır. Yine bazı meslek grupları(asker, polis, itfaiyeciler, acil servis çalışanları..) mesleki maruziyetleri nedeniyle travmatik olaylar ile daha sık karşılaştıkları için TSSB açısından riskli grupta yer alırlar. Yalnız yaşamak, düşük eğitim düzeyi, geçmişte ruhsal hastalık geçirmiş olmak, sosyal destek azlığı, travmaya bağlı kayıp yaşanmış olması TSSB gelişmesi açısından risk faktörleri arasında yer alır.
En sık görülen belirtiler: aşırı telaşlı ve kaygılı olmak, en küçük uyaranlara yoğun irkilme tepkisi göstermek, titreme, duygusal kısıtlılık, ilgisizlik, keyif alamama, çabuk sinirlenme, öfke patlamaları, dikkat dağınıklığı, unutkanlık, uyku bozuklukları, kabus görme, flash backler, depersonalizasyon ve derealizasyon gibi dissosiyatif belirtilerdir. Kişinin düşünce içeriğini çoğu zaman travmatik yaşantı şekillendirir.
Akut stres bozukluğu çoğu zaman kendiliğinden iyileşir. Travma sonrası stres bozukluğu gelişen hastalarda ise ilaç tedavileri ve psikoterapi kombine olarak kullanılır. Lütfen kopyalama yapmayınız. İçeriklerimiz koruma altına alınmıştır.
İzmir psikiyatrist, izmir psikiyatrist tavsiye, izmir psikoteprapi, depresyon, travma, stres , obsesif kompulsif bozukluk, cinsel işlev bozuklukları hakkkında diğer makalelerimize göz atmayı unutmayın